BUTİK OTEL
İŞLETMECİLİĞİNDE SULTANAHMET UYGULAMALARI TARAKLIYA MODEL OLABİLİR Mİ?
Doç. Dr. Orhan BATMAN
Meral AKYÜZ
ÖZET
Önceleri sadece geceleme
ihtiyacını karşılayan konaklama işletmeleri günümüzde değişen turizm
eğilimleri, turist taleplerindeki farklılaşma, ağırlaşan rekabet koşulları
karşısında işletmeler ürün farklılaştırmak zorunda kalmışlardır. Butik otel
işletmeleri bu noktada devreye girerek tarihi ve mimari yapısıyla ön planda
olan destinasyonlar da kişiye özel ve kaliteli hizmet sunumu ile turizm
olgusunda fark yaratmaya başlamıştır. Bu araştırmanın amacı; butik otel
işletmeciliğinin Sultanahmet’te yaygınlaşmasının nedenlerini saptamak ve
beraberinde Taraklı bölgesinde uygulanabilirliğini incelemektir. Bu çalışma
iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci ve ikinci bölümde butik otel
işletmeciliği ve Sultanahmet’teki uygulamaları konusunda bilgiler yer
alırken, ikinci bölümde ise Taraklı bölgesinin turizm potansiyeli ile bu
bölgenin konaklama arzı incelenmiştir.
GİRİŞ
Ülkelerin ya da
bölgelerin gelişmesinde lokomotif görevi yapan hizmet sektörünün en önemli
faaliyet alanlarından biri olan turizm endüstrisine yapılan yatırımlar her
geçen gün artış göstermektedir. Türkiye’nin turizme elverişli doğal ve
tarihi güzellikleri sektörün gelişimini fazlasıyla desteklemektedir. Fakat
kontrolsüz yapılaşma, deniz kenarlarında beton duvarlar inşa edilerek
tabiatın veya tarihi yapıların bilinçsizce katledilmesi turizm sektörünü
olumsuz etkilemektedir.
Buna karşın genellikle
çevrenin doğal yapısına zarar vermeden inşa edilen ya da eski yapıların
restore edilmesiyle turizme kazandırılan butik oteller yükselen değer
haline gelmektedir. Ülkeye gelen turistler de daha çok bozulmamış bu tip
işletmelerde konaklamayı tercih etmektedirler. Çünkü hem samimi bir ortamda
ağırlanmaktadırlar hem de tarihi bir mekânda konaklama fırsatı yakalayarak
yörenin yaşam tarzını yakından gözlemleyebilme şansına sahip olmaktadırlar.
İstanbul’un ilk yerleşim
yerlerinden olan Sultanahmet birçok imparatorluğa ev sahipliği yapması ve bu
imparatorluklardan günümüze kalan eserler bulundurması özelliğiyle Türkiye
turizmi için önemli bir destinasyondur. Birçok tarihi, dini ve kültürel
eserler bu bölgede görebileceğimiz başlıca çekiciliklerdir. Bu özelliğiyle
aynı zamanda Türkiye turizminin de başkenti sayılmaktadır. Bölge aynı
zamanda gelen turistleri ağırlamak için hizmet veren çeşitli özellikteki
butik otelleriyle dikkat çekmektedir. Bölgenin tarihi ve doğal yapısı burada
çok sayıda butik otelin açılmasına olanak sağlamıştır.
Taraklı bölgesinin de
tarihi ve doğal yapısıyla ön planda olması bu bölgede de Sultanahmet’teki
benzer konaklama işletmeciliğinin uygulanabileceğini göstermektedir.
1.BUTİK OTEL
İŞLETMECİLİĞİ
Otel işletmeleri,
tarihin çok eski dönemlerinden beri şekil ve içerik bakımından pek çok
değişiklik göstermiştir. Günümüzde ise mimari yapısı ile ön planda olan
butik otel işletmeleri ise farklı ve samimi bir ortam arayan turistlerin
tercihi olmuş ve artan taleple beraber bu otellere olan yatırımlar
çoğalmıştır.
1.1. Butik Otel
Butik otel, küçük, az
sayıda oda ile az sayıda turiste hizmet veren, mimari yapısı ve
dekorasyonuyla farklılık gösteren, sunduğu kişisel hizmet ile ön plana çıkan
konaklama işletmeleridir.
Özel destinasyonlar ile
farklı müşteri profillerine hitap edebilen ve bu özelliği ile son yıllarda
oldukça ilgi gören butik oteller, Turizm Bakanlığından “Özel Belgeli
İşletme” statüsü alınarak açılmaktadır. Butik oteller ideal olarak ortalama
15–30 oda olmakla beraber 10 oda ya da 60 odaya da sahip olabilmektedirler
(Gökdeniz, 1999:8).
Butik otel
yöneticilerinin temel hedefi işletmede sıcak ve samimi bir ortam yaratarak
turiste kendini evinde hissettirebilmektir.
Tüketicinin her türlü
ihtiyacı kaliteli bir hizmet sunumu ile karşılanarak müşteri memnuniyeti
arttırılmaya çalışılmaktadır. Böylece sağlanacak olan tüketici bağımlılığı
ile işletmenin pazardaki konumu genişletilebilir.
1.2. Butik Otel
Özellikleri
2634 sayılı Turizm
Teşvik Kanunu’na göre, ‘‘butik oteller, yapısal özelliği, mimari tasarımı,
tefriş, dekorasyon ve kullanılan malzemesi yönünden özgünlük arz eden,
işletme ve servis yönünden üstün standart ve yüksek kalitede, deneyimli veya
konusundan eğitimli personel ile kişiye özel hizmet verilen ve belli
nitelikler ile özellikleri taşıyan en az 10 odalı tesislerdir’’. Butik
otellerin bu kanuna göre taşıması gereken nitelikleri aşağıdaki gibi
sıralayabiliriz;
·
Modern,
reprodüksiyon, antika gibi özelliği olan mobilya ve malzemeleri ile teftiş
ve dekorasyon,
·
5 yıldızlı otel
odaları için belirlenen nitelikleri taşıyan konforlu odalar,
·
Kapasiteye
yeterli kabul holü, kahvaltı salonu, oturma salonu,
·
Yönetim odası,
·
Alakart lokanta
·
Genel mahallerde
klima sistemi,
·
24 saat oda
servisi,
·
Çamaşır yıkama ve
kuru temizleme hizmetleri,
·
Otopark hizmeti,
·
Odalara, müşteri
tarafından seçilen en az 1 adet günlük gazete servisi.
Butik otellerin
özelliklerini ise aşağıdaki gibi inceleyebiliriz;
·
Personel ve
müşteri arasında samimi ilişkilerin kurulduğu,
·
Kendine özgü
otantik bir atmosfere sahip olan,
·
Bulunduğu yörenin
karakteristik özelliklerini bünyesinde barındıran,
·
Genellikle tarihi
konakların restore edilmesi ile turizme kazandırılan,
·
Yöre mimarisine
uygun olarak inşa edilmiş, çarpık yapılaşmaya ve betonlaşmaya neden olmayan,
·
Tüketici
istekleri doğrultusunda ürünlerini oluşturan,
·
Hedef kitlesini
iyi analiz etmiş, devamlı müşterilerini iyi tanıyan ve isteklerine anında
cevap verebilen,
·
Yöresel
lezzetleri de içinde bulunduran, müşteri istekleri doğrultusunda menülerin
oluşturulduğu bir mutfağa sahip,
·
Kişisel hizmet
sunarak turiste kendini özel hissettiren ve müşteri memnuniyetini ön planda
tutan işletmelerdir.
1.3. Butik Otellerin
Turizm Sektöründeki Yeri ve Önemi
Turizm endüstrisi
ödemeler dengesindeki açığı kapatan bir sektör olması nedeniyle Türkiye
ekonomisi için büyük önem taşımaktadır. Türkiye modern tesislere, zengin ve
özgün kaynaklara sahip olmasına rağmen ürün çeşitliliğinin az olması ve
yatırımların bölgesel olarak yoğunlaşması nedeniyle fazla gelişme
gösterememektedir. Son yıllarda butik otel olarak adlandırılan küçük
konaklama işletmelerinin ülkemizde de varlık göstermeye başlaması turizmi
çeşitlendiren unsurlardan birini oluşturmaktadır. Türkiye doğal ve tarihi
güzellikleri ile zengin bir ülke olduğu halde potansiyeli tam olarak
değerlendirilememekte ve deniz-güneş-kum üçgeninde sıkışıp kalmaktadır.
Ancak ülkenin çeşitli
yerlerinde temalı ya da temasız olarak faaliyet gösteren butik oteller
turizmin çeşitlenmesini desteklemektedir. Bu tip işletmelerde kalan
turistler evlerini aratmayacak bir konforla ağırlanırken personel ve
yöneticilerle yakın iletişim kurma şansına sahip olmaktadırlar
(Bardakçıoğlu, 2006:111).
Butik otellerde kapıdan
içeri girer girmez kendilerine adlarıyla hitap edilmektedir, hangi yemekleri
sevdikleri bilinir, odalarında olması gereken küçük ayrıntılara dikkat
edilir, müşteri otelde kalmasa bile özel günleri hatırlanır ve tebrik
gönderilir. Onlara bir müşteri gibi değil, ev sahibi, evin bir üyesi gibi
davranılır. Çok büyük tesislerde kendisinin kaybolduğunu düşünen, otel
tarafından kendisinin daha fazla fark edilmesini ve ilgilenilmesini bekleyen
müşterilerin tercihi dolayısıyla butik otelden yana oluyor.
İşletmeden memnun
ayrılan turistler evlerini aratmayacak bir konforla ağırlanırken aynı
zamanda personel ve yöneticilerle de yakın iletişim kurma şansına sahip
oluyorlar. İşletmeden memnun ayrılan turist hem çevresine tanıtım yapmakta
hem de her yıl aynı otelde konaklamak istemektedir. Ayrıca turist her şey
dâhil konaklama işletmelerinde olduğu gibi otele kapanıp kalmamakta, dışarı
çıkarak yaptığı alışverişler sayesinde ülkeye döviz bırakmaktadır.
Butik otellerin
gelişmesindeki temel etken turizmin çeşitlendirilerek yılın 12 ayına
yayılmasıdır. Böylece ülke ekonomisi de turizmden daha fazla pay almaya
başlayarak ödemeler bilânçosundaki dengesizliğin giderilmesine katkıda
bulunmasıdır.
2. SULTANAHMET
DESTİNASYONU
Türkiye’nin ilk turistik faaliyetlerinin
gerçekleştiği Sultanahmet 3000 yıllık tarihi bir geçmişe sahiptir.
2.1. Sultanahmet’in
Tarihi
Sultanahmet, İstanbul’un
üzerine kurulduğu yedi tepenin ilkidir. Şehir ilk kurulduğunda akropol
surlarla çevrili, Akdeniz ticari yerleşimi yapısındadır. Roma döneminde
genişletilerek yenilenmiştir. Semt Bizans ve Türk devirlerinde de merkezi
önemini devam ettirmiştir.
Sultanahmet bölgesinin
tartışılmayacak bir kültür kimliği vardır. Bu kimlik çok eski bir yerleşim
yeri ve Doğu Roma, Bizans ve Osmanlı gibi İmparatorluklara ev sahipliği
yapmasından kaynaklanmaktadır. Müzeleri, kiliseleri, sarayları, camileri,
pazaryerleri, sokakları gibi turistik çekicilikleri yoğun olan bir bölgedir.
Sultanahmet bölgesindeki
belli başlı turistik çekicilikleri şu şekilde sıralayabiliriz; Sultanahmet
Camii, Ayasofya, Topkapı Sarayı, Hipodrom, Aya İrini Müzesi, Soğuk Çeşme
sokağı, Türk- İslam Eserleri Müzesi, Çinili Köşk, Dikilitaş, Alman Çeşmesi,
Binbirdirek Sarnıcı, Mozaik Müzesi, Yerebatan Sarnıcı, Büyük Saray, Firuzağa
Camii, Haseki Hürrem Sultan Hamamı, İstanbul Arkeoloji Müzesi…. gibi.
2.2. Sultanahmet’te Konaklama Altyapısı
Çeşitli ülkelerden
farklı milletlere ev sahipliği yapan bu bölgede gelen misafirleri
ağırlayacak çeşitli konaklama işletmeleri bulunmaktadır. Hapishaneden 5
yıldızlı konaklama işletmesine çevrilen Four Season Oteli, özel mimari
yapısı ile butik oteller, gelen gençlere hitap eden hosteller ve çeşitli
büyüklükteki oteller bu bölgedeki belli başlı konaklama işletmeleridir.
2.3.Sultanahmet Destinasyonunda Butik Otel
İşletmeciliği
Günlük hayatın
koşturmasından sıkılan ve tatillerini daha sakin bir ortamda geçirmek
isteyenlerin yeni tercihi olan butik oteller dünyada hızla yaygınlaşmaya
başlamıştır. Dünya turizminde hızla artan butik otelcilik eğilimi son
yıllarda Türkiye’yi de etkilemeye başlamıştır.
Son yıllarda özellikle
İstanbul’da turizmdeki canlılık ve uluslar arası dev organizasyonların
yoğunlaşmasıyla birlikte artan otel ihtiyacı, yatırımcıları butik otel
yatırımlarına yöneltmiştir. Kültür ve tarihin buluşma noktası olan
Sultanahmet birbiri ardına açılan butik otellerle, yerli ve yabancı
turistlerin ilgi odağı olmuştur (Er, 2008).
Sultanahmet’te butik otel trendi 1987 yılında Turing Otomobil Kurumu Başkanı
Çelik Gülersoy’un Yeşil evi açmasıyla başlamıştır (Can, 2005).
Ardından Soğuksu Çeşme
Sokağındaki eski Osmanlı konaklarını restore ederek butik otellere
çevirmiştir. Aşağıdaki özellikler Sultanahmet destinasyonunda butik otel
yatırımlarının yüksek olması sebepleri arasında sıralanabilir:
·
Bölgenin tarihi
konumu itibariyle bölgede çeşitli çekiciliklerin bulunması,
·
Bölgenin fiziki
yapısı nedeniyle büyük otellerin yapılmasına müsait olmaması,
·
Tarihi bölge
olduğu için yapılaşmanın sınırlı olması,
·
Bölgeye olan
konaklama talebinin yüksek olması,
·
Bölgenin SİT
alanı içerisinde olması nedeniyle parsellerin küçük olması,
·
Eski yapılardan
turizm tesisi olarak faydalanılarak onların bakımsız kalmasının önlenilmeye
çalışılması,
2.3.1.Sultanahmet’teki Önemli Butik Oteller
Sultanahmet bölgesindeki
belli başlı butik otelleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Yeşil Ev: 1987 yılında
Turing Başkanı Çelik Gülersoy tarafından Sultanahmet’te açılan ilk butik
oteldir(Can, 2005). Ayasofya Konakları: Soğuksu Çeşme Sokağında Osmanlı
döneminden kalma konakların renove edilmesiyle turizme kazandırılan butik
otellerdir.
Arena Otel: 1800’lü
yıllardan kalma yığma taştan bina 1998 yılında yine bu binada doğup büyümüş
olan Gül Küçükserim tarafından butik otele çevrilmiştir. Otelin içindeki
çoğu aksesuarın değeri antika değerindedir. Eski bir taş ayna, viyana
konsolu, ipek atlas üzerine Çin iğnesi yapılmış bir seccade, Cenevizlilerden
kalma vitrin takımları o dönemden kalma eşyalardır. Otelin içindeki hamam da
eski evden kalan o döneme ait hamamların özelliklerini taşımaktadır(kişisel
görüşme, 2008).
Kybele Otel: Sultanahmet’teki diğer butik otellerden biri
de Kybele oteldir. Kybele Otel lambalı otel olarak da bilinmektedir. Otelin
özelliği tavanında asılı tam 4 bin adet lambanın bulunmasıdır.
3.TARAKLI DESTİNASYONU
Adapazarı’na 70 km mesafede, Sakarya’nın en güneyinde yer
alan Taraklı, 19.yy.’dan kalma bir Osmanlı yerleşimi-dir(Alternatif Turizmin
Yeni Adresi Sakarya, 2007: 44).
3.1. Taraklının Tarihi
Antik dönemde Bitinya
Bölgesi’nde yer alan Taraklı, Dableis, Doris, Dablis ve Dablai isimleriyle
anılır. Bizans Dönemi’nde, Bursa Tekfurluğu’na bağlı küçük bir kale
şehriyken, 1331-1332’de Türkler tarafından fethedilir. Taraklı Türkler
tarafından fethedildikten sonra, Taraklı Yenicesi veya Tarakçı Yenicesi
adıyla anılmaya başlar( Acun, 1996:1).
Yıldırım Beyazıt’ın 1401
yılında Timur tehlikesiyle şartlı olarak İstanbul Kuşatması’nı kaldırması ve
Bizans İmparatoru Yuannis ile yapılan antlaşma gereği; İstanbul Sirkeci’de
Türkler için yedi yüz hane ile bir mescit yapılmıştır ve padişah da
İstanbul’da oturmak üzere Taraklı Yenicesi, Göynük ve Karadeniz sahili
tarafından buraya göçmen naklettirerek iskan ile kadı ve imam tayin
edilmiştir.
1402 Ankara Savaşı’ndan
sonra, Timur’un Anadolu istilasında birçok Anadolu kenti gibi, İznik’te
yağmalanmıştır. Daha sonra, Taraklı Yenicesi’ne geçilerek yağma ve garette
bulunulmuştur. Ankara Savaşı’nda Timur tarafını tutan Anadolu Beyleri
tekrara topraklarına kavuşarak Anadolu birliğinin kısa bir süreliğine neden
olmuştur. Sultan Çelebi Mehmet’in tahta sahip olmasıyla Anadolu birliği
tekrar kurulmuştur.
Merkezi otoritenin
sağlanmasıyla birlikte, Bursa- Ankara, İstanbul- Ankara ticaret yolu
üzerinde bulunan Taraklının önemi bir kat daha artar. Bu yolun önemi,
üzerinde kurulan Nallıhan, Çayır han ve Beypazarı gibi, ticari isimli
şehirlerden de anlaşılmaktadır. Ayrıca doğuya giden menzil yolu üzerinde
kurulmuş olması da, askeri açıdan Taraklıya önem kazandırmıştır.
1919 Yunan İşgali ile
esaret altında kalan şehir, Bursa ve çevresinin kurtuluşu ile tekrar
Türklerin eline geçmiştir. 1987’ye kadar Geyve ilçesine bağlı bir kasaba
iken, bu tarihten itibaren, Sakarya İli’ne bağlı ilçe merkezi haline
gelmiştir.
3.2. Taraklı’da Turizm
Taraklı kültür, sağlık
ve doğa turizmi açısından eşine nadir rastlanır yörelerden biridir(Tarihin
Doğayla Buluştuğu Yer Taraklı, 2003: 11).Birçok çekiciliğe sahip olan
Taraklının en önemli sorunu turizm talebini karşılayacak konaklama
tesislerinin bulunmamasıdır.
Bölgedeki belli başlı
çekicilikleri şu şekilde sıralayabiliriz;
·
Tarihi Taraklı
Evleri
·
Yunus Paşa Camii
·
Hacı Murat Camii
·
Yusuf Bey Camii
·
Hisar
·
Tarihi Hamam
·
Kil Hamamı
Kaplıcası
·
Karagöl Yaylası
·
Çınar Ağacı
·
Taraklı Sokakları
·
Belengerme
·
Çile Pınarı
·
Hamza Pınarı
·
Gürleyik Suyu
·
Güngörmez
Şelalesi
3.3. Taraklı Evleri
Taraklı evleri, mimari
dokusu bozulmadan günümüze kadar gelebilmiştir. Taraklı, birinci derecede
sit alanıdır ve 120 adet tescillenmiş tarihi evi bulunmaktadır. Bu evlerden
bazılarının geçmişi çok eskilere dayanır. Evlerin genel karakteristiği
Osmanlı şehir dokusunu yansıtmasıdır(Tarihin Doğayla Buluştuğu Yer Taraklı,
2003: 51).
Osmanlı şehir dokusunu
yansıtan konutlar; iki katlı, dikdörtgen pencereli, cumbalı veya eli belinde
çıkmalı, kırma çatılı geniş saçaklıdır. Çatı üzeri oluklu kiremitle
örtülüdür. Önünde bahçesi ve bahçe içlerinde kuyuları vardır. Bazılarında
cihannümalar göze çarpar.
Konutların planları
çoğunlukla iç sofalıdır. Bunun yanında eyvan planlı ve karnıyarık planlılar
da vardır. Süsleme olarak ahşap çok kullanılmıştır. Bazılarının içlik
pencerelerinde de renkli camlara rastlanır.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Bacasız sanayi diye
tabir edilen turizm kalkınma çabası içinde olan toplumların umut bağladığı
bir döviz kaynağıdır. Turizm kaynaklarımızın rasyonel bir şekilde
kullanılmasıyla ülkemizin kalkınmasında önemli bir paya sahip olacağı
kuşkusuzdur. Ülkemizin turizm açısından mevcut potansiyeli göz önüne
alındığında hiç de küçümsenmeyecek kaynaklara sahip olduğunu görüyoruz.
Çalışma konumuzu teşkil
eden Sultanahmet ve Taraklı bölgeleri mevcut turizm açısından muazzam
çekiciliklere sahiptir. Her iki bölge SİT alanı içerisindedir ve her iki
bölgenin de köklü bir tarihi geçmişi vardır.
Sultanahmet bölgesine
tarihi dokusu ve merkezi konum itibariyle yoğun bilgi vardır. Bölgeye
yapılan yatırımlar da gün geçtikçe artmaktadır. Benzer potansiyele sahip
Taraklı bölgesinden aynı şekilde söz etmek mümkün değil. Bölge de gelecek
olan talebi karşılayacak bir konaklama tesisi henüz bulunmaktadır. Bu da
bölgenin en önemli sorunlarından biridir.
Taraklı bölgesinin
potansiyelinin değerlendirilip gerekli alt yapı ve üst yapı çalışmaları ile
çeşitli yatırımların yapılması gerekmektedir. Bu çalışmalar yapılarak eldeki
mevcut yapılar korunarak değerlendirilmelidir. Bu özelliklerin iyi
değerlendirilip gerekli alt yapı hizmetleri ve çeşitli yatırımlar bu
yöreleri turizm açısından daha da önemli hale getirecektir. Bu durum hem o
bölgenin hem de ülkenin ekonomisine önemli katkılar sağlayacaktır. Bölgenin
mimari dokusu bozulmadan yapılacak restorasyon çalışmalarıyla Sultanahmet
bölgesindeki gibi eski konaklar konaklama işletmesi olarak
değerlendirilebilir.
·
Ev
pansiyonculuğunun geliştirilmesi,
·
Yerel halkta
turizm bilincinin oluşturulması,
·
Yeni yatırımların
teşvik edilmesi,
·
Turizm
destinasyonu olarak Taraklının tanıtımına önem verilmesi.
·
Etkin tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin
yürütülmesi ise bölgede turizm faaliyetlerinin etkinleşmesi için
gerçekleştirilecek diğer faaliyetlerdir.
YARARLANILAN
KAYNAKLAR
ACUN,
Hakkı (1996), Sakarya
İli Taraklı İlçesi ve Yunus Paşa Camii, Kültür Bakanlığı Tanıtma Eserleri,
Başbakanlık Basımevi, Ankara.
ARKITERA,
(2006), Butik Otel,
http://www.arkitera.com/news.php?action=displayNewsItem&ID=6784.2006
BARDAKÇIOĞLU,
Övünç (2006), Küçük
Ve Orta Ölçekli Konaklama İşletmelerinde Ürün Pazarlaması Ve Hedef Müşteri
Belirleme Stratejileri: Butik Oteller Üzerine Bir Uygulama, Tez Çalışması,
Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
BATMAN,
Orhan (2003), Otel İşletmelerinin Yönetimi, Değişim Yayınları,
İstanbul.
CAN,
Metin (2005),
Yatırımcının Yeni Gözdesi Butik Oteller,
http://www.turob.com/PressTUROB.aspx?PressTurobId=2178&ddMonthYear=5+2005&page=0,23.05.2005
ER,
Nevzat (2008), Tarihi Yarımada,
http://www.haber34.com/tarihi-yarimada-emittte-tanitilacak
-3086-haberi.html.13.02.2008
GÖKDENİZ,
Ayhan (1999), Otel İşletmelerinde Önbüro Yönetimi, Turhan Kitabevi,
Ankara.
KOZAK,
Nazmi (1998), Otel İşletmeciliği, Turhan Kitabevi, Ankara.
KÜLTÜR VE TURİZM
BAKANLIĞI,
2634 Sayılı Turizm
Teşvik Kanunu,12.03.1982.
SAKARYA VALİLİĞİ,
(2007),
Alternatif Turizmin Yeni Adresi Sakarya, Seçil Ofset.
TARAKLI KAYMAKAMLIĞI,
(2003),
Tarihin Doğayla Buluştuğu Yer Taraklı
ZENGİN,
Burhanettin (2006), Turizm Coğrafyası, Değişim Yayınları, İstanbul.
Sakarya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Turizm
İşletmeciliği Bölüm Başkanı
|