25 Mayıs 2010

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kadınların çalışma hayatına kazandırılması maksadıyla yaptığı çalışmalara bir yenisini daha ekledi. Bundan böyle her Bakanlıkta bir müsteşar yardımcısı görevlendirilecek. Ayrıca sivil toplumun katılımıyla “Kadın İstihdamı Ulusal İzleme ve Koordinasyon Kurulu” oluşturulacak. Bu çerçevede işyerlerinin kreş yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği sıkı bir şekilde denetlenecektir. Bu bağlamda “Kadın İstihdamının Artırılması Ve Fırsat Eşitliğinin Sağlanması” konulu Başbakanlık Genelgesi, 25 Mayıs 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu Genelgeyle kamu ve sivil toplum birlikte eşgüdüm içinde çalışacak ve kadın-erkek fırsat eşitliği sağlanması için gerekli tedbirler alınacaktır.

T.C. Başbakanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN imzasıyla yayınlanan Genelgenin amacı, “Kadınların sosyo-ekonomik konumlarının güçlendirilmesi, toplumsal yaşamda kadın erkek eşitliğinin sağlanması, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve sosyal kalkınma amaçlarına ulaşılabilmesi için, kadınların istihdamının artırılması ve eşit işe eşit ücret imkânının sağlanmasıdır”. Bu Genelgeyle kadınların çalışma hayatına kazandırılması ve mevcut sorunların giderilmesi hedefi ve buna yönelik çözüm stratejileri hükümeti tarafından açıkça ortaya konulmaktadır.

Genelgenin İçeriği:

1.) Kadın istihdamını artırmak amacıyla, “Kadın İstihdamı Ulusal İzleme ve Koordinasyon Kurulu” oluşturulacaktır: Kadının istihdamı alanındaki mevcut sorunların tespiti ile bu sorunların giderilmesine yönelik ilgili tüm tarafların gerçekleştirdiği çalışmaları izlemek, değerlendirmek, koordinasyon ve işbirliğini sağlamak üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşarı Başkanlığında; Adalet, İçişleri, Milli Eğitim, Sağlık, Tarım ve Köyişleri, Sanayi ve Ticaret Bakanlıklarından ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığından müsteşar yardımcısı; Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ve Türkiye İstatistik Kurumundan Başkan veya Genel Müdür; TOBB, TESK, memur, işçi ve işveren konfederasyonları temsilcileri ile Kurul tarafından bir yıl süre için tespit edilecek kadın istihdamı konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşları ve üniversite temsilcilerinden müteşekkil "Kadın İstihdamı Ulusal İzleme ve Koordinasyon Kurulu" oluşturulacaktır. Kurulun çalışma usul ve esasları ilk toplantıda Kurul tarafından belirlenecektir.

2.) Kamuda kadın istihdamına ilişkin fırsat eşitliğini ve bu konularla ilgili çıkarılan mevzuatın uygulaması izlenecektir: Öncelikle kamuda kadın istihdamına ilişkin fırsat eşitliğini ve bu konuda çıkarılan kanun, yönetmelik ve diğer düzenlemelerin uygulanmasını izlemek üzere tüm Bakanlıklarda müsteşar yardımcısı seviyesinde bir görevlendirme yapılacak, ayrıca bir birime "Kadın-Erkek Fırsat Eşitliği"ne ilişkin görev verilecektir.

3.) Kamu ve özel sektör denetim raporlarında cinsiyet eşitliğine ilişkin hususlara yer verilecektir: Gerek kamu gerekse özel sektör iş yerlerine yönelik yapılan her türlü denetimde 4857 sayılı İş Kanununun 5. maddesinde ifade edilen cinsiyet eşitliğine ilişkin hükümlere uyulup uyulmadığı hususlarına denetim raporunda yer verilecektir.

4.) Kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetimler hazırlayacakları stratejik plan, performans programları ve faaliyet raporlarına kadın-erkek eşitliği yaklaşımını dâhil edecekler, bu metinlerde istatistiksel veriler ile bilimsel araştırmalar ve bunlar için kullanılacak ödeneklere yer verilecektir.

6.) Kamu kurumlarınca mevzuat taslakları hazırlanırken, fırsat eşitliği etki değerlendirmesi yapılarak, taslakların ekinde sunulacaktır.

7.) Kamuda işe yerleştirme, terfi ve üst yönetim kademelerinde görev verilirken kadın-erkek fırsat eşitliği ilkesi gözetilecek: Kamu kurum ve kuruluşlarında işe giriş sınavları ve hizmet içi eğitim programlarına katılım, görevde ve unvanda yükselme (terfi), üst yönetim kademelerinde görev alma hususlarında cinsiyete dayalı ayrımcılık yapılmayacak, kadın-erkek fırsat eşitliği ilkesi gözetilecektir.

8.) Hizmet-içi eğitimlerde kadın-erkek fırsat eşitliği konusuna yer verilecek: Tüm kamu kurum ve kuruluşları, hizmet içi eğitim programlarında "kadın-erkek fırsat eşitliği" konusuna yer vereceklerdir.

9.) İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurullarına kadın konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarından bir temsilci de katılacak: İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulları çalışmalarında kadın-erkek fırsat eşitliğini gözetecek ve bu kurullara "kadın" konusunda faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarından bir temsilcinin katılımı sağlanacaktır.

10.) İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulları tarafından iller bazında yapılacak iş piyasası analizlerinden hareketle kadın istihdamı için ön plana çıkan sektörlere yönelik mesleki beceri eğitimlerine ağırlık verilecektir. Konuya ilişkin faaliyetler ve sonuçlarını içeren raporlar her yıl ocak ayında Ulusal İzleme ve Koordinasyon Kuruluna gönderilecektir.

11.) Halk Eğitim Merkezleri, Toplum Merkezleri, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ve yerel yönetimler tarafından yürütülen tüm yaygın eğitim faaliyetleri ve mesleki eğitim programları, sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği sağlanarak kadının insan hakları, eğitim ve istihdam olanakları, iş arama süreçlerinde danışmanlık ve rehberlik hizmetlerine ilişkin konuları da içerecek şekilde planlanacaktır.

12.) Kadın konukevlerindeki şiddet mağduru kadınlar ile tahliyesine bir yıldan az kalmış olan cezaevindeki kadınlar ve kocası ölmüş veya boşanmış kadınların sosyal hayata katılımlarının sağlanması maksadıyla gerçekleştirilecek projelere öncelik tanınacaktır.

13.) Çalışma hayatına yönelik istatistikler, cinsiyet temelinde toplanacaktır. Ayrıca ev eksenli çalışan kadınlara ilişkin düzenli ve sistemli istatistikler toplanacak, araştırmalar yapılacaktır.

14.) 4857 sayılı İş Kanununun ilgili hükümleri gereği kamu ve özel iş yerlerinde kreş ve gündüz bakımevi yükümlülüğünün yerine getirilmesi sağlanacak ve denetlenecektir.

 

Not: Konu ile yakın eleştirel bir yazı okumak için bkz:

Seyyar, Ali; Toplumsal Cinsiyet Eşitliği (Gender Mainstreaming) Uygulamaları Hangi Sosyal Teoriler İçin Kullanılmaktadır?