Selçuk Üniversitesinde Bir İlk: “İslâm Hukukunda Hükümlere Tesiri Bakımından Bedensel Engel” İsimli bir Doktora Tezi Yazıldı

 

14 Haziran 2010

Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslâm Bilimleri Ana Bilim Dalı, İslâm Hukuku Bilim Dalında Hilal Özay Hanımefendi Müslüman özürlüleri yakından ilgilendiren bir konu hakkında doktora tezini başarı ile savundu. “İslâm Hukukunda Hükümlere Tesiri Bakımından Bedensel Engel” ismini taşıyan doktora tezinde ibadetlerde (namaz, imamlık, zekat, cihat, cizye vb.) bedensel özrün tesiri, muamelatta (rehin, nikah, icare, kefalet, vekalet, hibe vb.) bedensel özrün tesiri, ukubatta (kısas, sarhoşluk, dinden dönme, hâkim vb.) bedensel özrün tesiri incelenmiştir. İslâm hukukunda (fıkıhta) hükümlerde asıl olan, onların bütün zaman ve mekânlara uygun ve bütün insanlar için uygulanabilir olmasıdır. Ancak bazı durumlarda bedensel özürlülük gibi mazeret gerektiren hallerde mükellef için bu umumî hükümlerin bir kısmını yapmayı zorlaştırmakta veya engellemektedir.

İslâm dininde, mükelleflerin yani akli baliğ ve sağlam olan Müslümanların içinde bulundukları bu özel durumlar, genel hükümlerden istisna edilerek, bir esneklik ve bir kolaylık sağlanmıştır. Böylece İslâm dini, birçok sosyal sistemin bugün bile geliştiremediği bir biçimde özürlü insana gerek ibadetlerinde, gerekse sosyal hayatta fırsat eşitliği kapsamında önemli avantajlar sunmuştur.

Beş kişilik doktora jürisinde dört ilahiyatçı hoca ile bir sosyal bilimci hoca yer aldı. Prof. Dr. Mustafa Uzunpostalcı (Jüri Başkanı ve emekli hoca), Prof. Dr. Orhan Çeker, Prof. Dr. Hüseyin Tekin Gökmenoğlu ve Prof. Dr. Saffet Köse (danışman) Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden katılırken özürlü uzmanı Prof. Dr. Ali Seyyar (Sosyal Bilimci) Sakarya Üniversitesinden katılmıştır. Üç saat süren doktora tezi savunmasından sonra jüri üyeleri ile doktora öğrencisi, Konya-Meram’da bulunan Aydın Çavuş Aile Dinlenme Tesislerinde kutlama yemeğinde yeniden buluştular.

Foto (soldan sağa): Prof. Dr. Hüseyin Tekin Gökmenoğlu, Prof. Dr. Mustafa Uzunpostalcı, Prof. Dr. Ali Seyyar, Prof. Dr. Orhan Çeker, Prof. Dr. Saffet Köse ve özürlülerle ilgili doktora tezi yazan Hilal Özay.